“Zonder massage-team kan dit evenement niet doorgaan”
Het is tegen halfdrie ’s middags als de eerste uitgeputte sporters zich melden in de kerkzaal van de baptistengemeente in Franeker. Daar staan zeven massagetafels opgesteld. Geleerd van de dag ervoor, toen de masseurs vanwege de barre weersomstandigheden welhaast tot hun knieën in de drek stonden, is op de tweede dag van de Sup 11 City Tour de massageruimte binnen ingericht. “Het was niet te doen. Al na een kwartier moest je anders gaan staan dan je gewenste houding. En dan vier uur lang non-stop masseren. Je staat met koude tenen en koude voeten. Ik heb vannacht de halve nacht wakker gelegen”, vertelt Sjoerd van der Bij.
Sjoerd is leider van het massageteam van het NGS dat in de week van 11 tot en met 17 september meereisde in het circus van de Sup11 City Tour. Deelnemers peddelen in deze tocht staand op een board, die nog het meest wegheeft van een surfplank, non-stop of in vijf dagen vanuit Leeuwarden langs de Friese Elf Steden. De etappeplaatsen zijn Sloten, Workum, Franeker en Dokkum en iedereen eindigt weer in de Friese hoofdstad Leeuwarden. Het is een tocht van 220 kilometer. Na elke vermoeiende dag staat voor de suppers in de etappeplaats het massageteam van het NGS klaar.
Het is niet dat de Friese Elfstedentocht, die op de schaats, niets is vergeleken met de Sup11 City Tour. Maar het ongekend slechte weer van donderdag 14 september moet bij menigeen die de suppers heeft zien ploeteren toch wel de beelden van de Elfstedentocht uit 1963 hebben opgeroepen. Voor de schaatsers in 1963 waren de kou (bij de start vroor het toen 18 graden Celsius!), sneeuw en vlijmscherpe oostenwind de grootste vijand. De suppers van 2017 zullen de eerste dag (woensdag werd afgelast vanwege de harde storm) van de Sup11 City Tour niet snel vergeten. De ongekend harde regen die de hele dag neerdaalde op de Friese wateren, harde wind en kou maakten het de watersporters bijna onmogelijk de finish te halen in Workum. Vier deelnemers werden onder meer wegens dreigende onderkoeling van het water gehaald. De laatste supper die binnenkwam, stond meer dan negen uur op het water.
Basishouding
Sjoerd: “De deelnemers die binnenkwamen bibberden, ze waren in-en-in koud. Het eerste wat je ze aanreikt, zijn warmtedekens. Masseren heeft dan geen zin. Iemand die heel koud is,
kun je niet masseren. Het werkt alleen maar averechts en kan zelfs pijn doen. We hebben gezegd: ga eerst maar douchen om warm te worden. De organisatie heeft gevraagd of we alsjeblieft langer wilden blijven. Natuurlijk doe je dat voor de sporter. Om 21.00 uur waren we klaar. Ik heb achter elkaar zestien mensen onder handen gehad. Weet je, het is mijn werk. Als de basishouding maar goed is.
”Maar daar ontbrak het die donderdag dus behoorlijk aan. Blubber als ondergrond en een goede basishouding om te masseren gaan niet samen. Daarom heeft de organisatie in overleg met het massage-team voor deze middag gekozen voor een binnenruimte, nabij de finish die deze dag ligt onder het beroemde Elfsteden Bruggetje in Franeker. Sjoerd: “Hier kun je precies staan zoals je wilt.”
De eerste sporters zijn al van de bank af. “Deze massage heeft zeker geholpen”, vertelt Pep van Heeswijk, die samen met drie vrienden voor het eerst meedoet aan het sportevenement. De Hagenaar staat zich in de hal weer aan te kleden. “Alles is zo verstijfd, dan is het lekker als alles goed wordt losgemaakt. Het is echt fantastisch dat dit elke dag kan, wat een luxe. De massage helpt om het draaglijk te maken. Donderdag was heel zwaar, toen was het helemaal fijn dat de masseurs er waren.”
De massageruimte loopt hoe langer hoe voller. De sporters kunnen zich bij de deur melden en inschrijven. Ze mogen een voorkeur aangeven voor wie hen masseert. Een rij stoelen biedt hen een plekje om even uit te puffen, te verkleden en ervaringen uit te wisselen met collega-sporters die ook blij zijn wederom de eindstreep van die dag te hebben gehaald. Met deelnemers uit onder andere Japen, Zuid-Afrika, Amerika en Hawaï is de voertaal Engels. Mensen omhelzen elkaar, slaan elkaar op de schouders en geven high fives als felicitatie dat zij weer een Friese stad verder zijn gekomen.
Schouderbladen Het NGS-massageteam zal deze middag uiteindelijk 115 massages uitvoeren. Voor zij op de tafel stappen, kunnen de suppers aangeven waar op het lichaam zij graag onder handen genomen willen worden. “De meeste klachten zitten rond de schouderbladen en in de onderrug”, vertelt Luuk Feitsma, NGS-voorzitter van de afdeling Friesland. Hij masseert zelf volop mee. “Na al die jaren groei je mee in de organisatie. Je gaat meedenken als iets anders gaat dan verwacht. Bij de non-stoptocht zouden we eigenlijk van 12.00 tot 15.00 uur masseren. Ik ben uiteindelijk om 20.00 uur weggegaan. Je blijft, omdat je weet dat de deelnemers het zo nodig hebben na zo’n zware tocht van 200 kilometer. Dan kun je niet weggaan. Bovendien, dan zijn we als NGS waarschijnlijk het evenement kwijt. Dat de organisatie op ons rekent, betekent dat we onderdeel zijn geworden van het evenement. Wanneer het voor ons geslaagd is? Als we iedereen kunnen bieden wat ze nodig hebben. Het is mooi dat je complimenten krijgt, dat de sporters laten zien dat ze blij met je zijn. Sommigen vragen heel gericht naar dezelfde masseur als de dag ervoor.”
“Het is toch fantastisch dat er aan de finish een heel massageteam klaar staat?”
Grootste vijand
Tineke Merkus van de SUP Skool Leeuwarden is een van de belangrijkste schakels in de organisatie van de SUP11 City Tour. Ze staat bij het Elfsteden Bruggetje om iedere deelnemer met luid applaus te begroeten. “Zonder massageteam? Dan is het niet mogelijk om dit evenement te organiseren. Na een hele dag op de plank ben je stram van die houding”, zegt Tineke.
Ze weet als geen ander wat het is om een paar dagen achter elkaar op het board te staan. Ze deed drie keer mee aan de vijfdaagse, in 2013, 2014 en 2015. “Ik heb weleens twee weken moeten herstellen, ik was grieperig van de inspanning. Maar je lichaam is sterker dan je denkt. Het is ook een mentale kwestie. De Sup11 City Tour staat in de top tien van de ‘most ultimate challenges’ van de wereld. De snelste supper van de wereld peddelt hier mee. Van alle sup wedstrijden vindt hij dit het allermooiste evenement. We hebben zo’n zestig vrijwilligers die alles doen om de sporters te helpen. Het is de hele week een reizend circus.”
Over de barre donderdagtocht zegt ze: “Voor menig deelnemer was het op ’t randje. Ze kwamen zwalkend aan. De kou was de grootste vijand. Als mensen niet meer warm zijn, wordt het gevaarlijk. Nee, echte ongelukken zijn er niet gebeurd, maar het had niet een uur langer moeten duren. Dan is het toch fantastisch dat er aan de finish een heel massageteam klaar staat? Gelukkig is vandaag een compleet andere dag. Vanochtend word je wakker, je kijkt naar buiten naar het mooie weer en in het kamp zie je happy faces. Dan laat je zo’n eerste dag achter je. A happy beginning of a new day! Er is direct een andere sfeer.”
Sjoerd van der Bij: “Het eerste wat je ze aanreikt, zijn warmtedekens. Masseren heeft dan geen zin. Iemand die heel koud is, kun je niet masseren.”
Mind over body Adrie Kok uit Amsterdam is zojuist van het water gestapt. Hij zoekt een plekje voor zijn peddel. Dan zakt hij voorover met zijn handen op de knieën. Tellen lang staat hij uit te hijgen. “Gisteren as zo’n zware dag, ik had verwacht dat het vandaag makkelijker zou gaan. Maar man, ik heb zere handen, zere schouders”, vertelt hij. “Gisteren stond ik verkrampt op het board. Ik voelde vooral mijn bovenbenen en ik heb toch wel goede, sterke bovenbenen. Je weet dat het voorbijgaat, het is mind over body. Je weet dat je met meerdere sporters op het meer bent, maar door zo’n regengordijn om je heen heb je het gevoel dat je alleen bent. Je blijft doorgaan, slag voor slag. Je weet, er komt een einde aan. Dat is het mentale deel.”
Er werd wat van zijn geduld gevraagd voordat hij donderdag na de zware tocht op de bank kon. “Maar ik ben blij dat ik het heb gedaan. Je lijf wordt er een stuk losser van. Ik weet zeker: ik laat nu eerst mijn onderrug masseren.” En daar vertrekt hij. Nog honderd meter lopen en dan staan er in een warme zaal een massagetafel en masseur voor hem klaar.
“Wanneer het voor ons geslaagd is? Als we iedereen kunnen bieden wat ze nodig hebben”